ارزیابی اثرات طرح‌های مرتعداری بر سرمایه‌های اجتماعی بهره‌برداران روستایی شهرستان ماهنشان

Authors

  • خلیل آقاجانلو کارشناس ارشد آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان، ایران.
  • کبری کریمی دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران.
Abstract:

ارزیابی طرح­های مرتعداری به سیاست­گذاران و برنامه­ریزان کمک نموده از ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی، انسانی و اقتصادی تأثیر آن‌ها را دریابند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات طرح­های مرتعداری بر سرمایه­های اجتماعی معیشت خانوارهای روستایی شهرستان ماهنشان از دیدگاه بهره­برداران روستایی بود. با استفاده از یک روش پیمایشی، شاخص­های ارزیابی در دو زمان قبل و پس از اجرای طرح­ها مورد بررسی قرار گرفتند. با کمک روش نمونه­گیری تصادفی چند­مرحله­ای، نمونه­ای متشکل از 204 خانوار از جامعه آماری 1280 خانوار بهره­بردار این شهرستان انتخاب شدند و داده­ها با استفاده از پرسشنامه و تکنیک مصاحبه ساختاریافته گردآوری شدند. نتایج نشان داد، از نظر بهره­برداران، اجرای پروژه­ها در افزایش روابط و مشارکت­ها و هنجارهای اجتماعی برای اقدامات گروهی تأثیر قابل توجهی داشته و بر کاهش مهاجرت، افزایش فرصت شغلی و مشارکت در تصمیم­گیری­ها در حد کمی مؤثر بوده­اند. با این وجود، این پروژه­ها در ایجاد یا تقویت تشکل­های مردم نهاد روستا تأثیر نداشته­اند. بنابراین لازم است در برنامه­ریزی پروژه­های مرتعداری به تقویت تأثیرگذاری و نهادسازی اجتماعی آن‌ها توجه بیشتری صورت گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثرات طرح‏‏های مرتعداری بر ظرفیت سازی انسانی و اجتماعی معیشت خانوارهای روستایی در شهرستان ماهنشان

اهمیت زیست محیطی مراتع از یک سو و وابستگی بخش عظیمی ‏از جمعیت کشور به آن‏ها از سوی دیگر موجب گردیده است که در دهه‏‏های اخیر سیاست گزاران با در نظر گرفتن ارتباط انسان، دام و مرتع و با هدف پایداری بهره‏برداری از مراتع در صدد اتخاذ مناسب ترین روش‏‏ها برای مدیریت آن‏ها باشند. سیاست دولت در مدیریت بهره‏برداری از مراتع بر مطالعات جامع منابع طبیعی و برنامه ریزی، تهیه و اجرای طرح‏های مرتعداری تاکید شده...

ارزیابی تاثیر طرح های مرتعداری بر ستاده های معیشت خانوارهای بهره بردار روستایی (مورد مطالعه : شهرستان ماهنشان)

برای بیش از سه دهه، طرح های حفاظت از مراتع به منظور حفظ و احیای مراتع به اجرا درآمده اند. به دلیل اهمیت زیست محیطی این منابع، وابستگی معیشت جمعیت کثیری از خانوارهای روستایی به آنها و سرمایه گذاری دولت در اجرای این طرح ها، ارزشیابی آن ها ضرورتی انکار ناپذیر است. پژوهش حاضر به دنبال بررسی اثرات طرح های مرتعداری بر ستاده های معیشت خانوارهای روستایی است که با استفاده از یک مطالعه پیمایشی انجام شده ...

full text

بررسی ارزیابی اثرات اقتصادی-اجتماعی طرح‌های مرتعداری در حوزه شهرستان مشهد

هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات اقتصادی-اجتماعی طرح‌های مرتعداری درحوزه شهرستان مشهد است. به این منظور طرح‌های مرتعداری که از سال 1372 تا 1391 به تصویب رسیده اند، 16 طرح مرتعداری در قالب طرح‌های اجرا شده، طرح‌های اجرا نشده و طرح‌های در حال اجرا بررسی شدند. به منظور رسیدن به این هدف پرسشنامه‌هایی تهیه شد و با توجه به 15 سامان عرفی، 48 نمونه به طور تصادفی انتخاب شد. پرسشنامه‌ها در سفرهایی که به من...

full text

ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر حکمروایی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان زنجان)

امروزه حکمروایی به عنوان پیش‌شرطی برای توسعه پایدار و الگویی جهت مدیریت روستایی معرفی می‌شود. با این حال حکمروایی در جهان امروز با مشکلات زیادی روبه‌روست که چاره رهایی از این بحران ورود و تزریق سرمایه‌ای از جنس خود مردم با نام سرمایه اجتماعی است که بر حکمروایی در مناطق روستایی تاثیر گذاشته و در توانمندی مدیریت محلی اثرگذار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر حکمروایی در مناط...

full text

عدم تعادل دام و مرتع و تأثیر طرح‌های مرتعداری (مطالعه موردی: شهرستان ماهنشان)

اجرای طرح­های اصلاحی و احیایی مراتع به­منظور حفظ و احیای منابع طبیعی، همچنین تأمین معیشت جمعیت قابل­توجهی از بهره‌برداران به­خصوص بهره‌بردارن روستایی دامدار ضروری است. مطالعه موردی حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر عدم تعادل دام و مرتع و تأثیر طرح‌های مرتعداری در روستاهای شهرستان ماهنشان در استان زنجان می­پردازد. داده­ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه­ساختار­یافته با بهره­برداران مراتع، مشاهده مشارکتی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 70  issue 2

pages  479- 494

publication date 2017-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023